Artikel: Help jongeren hun dromen waar te maken met geld

Een vakantie, scooter of eigen woning. Zomaar wat dromen die jongeren kunnen hebben. Om zulke dromen te laten uitkomen, zijn geld en financiële vaardigheden essentieel. Wijzer in geldzaken organiseert elk jaar de Week van het geld om jongeren daarbij te helpen. Drie financiële experts vertellen hier meer over.

Joost Smits is voorzitter van de stuurgroep van Wijzer in geldzaken, een platform van verschillende partijen die jongeren financieel zelfstandiger willen maken. Richard Weurding (directeur bij het Verbond van Verzekeraars) en Ger Jaarsma (voorzitter van de Pensioenfederatie) zijn met hun organisaties aangesloten en nauw betrokken bij de Week van het geld.

Waarom is financiële educatie belangrijk?

Smits: “Het uitgeven van geld is online zo gedaan. Daarnaast zijn jongeren vanaf hun 18e financieel zelfstandig volgens de wet. Ze kunnen dan geld uitgeven dat ze nog niet bezitten via achteraf betalen of creditcard. Onderzoek van Nibud toont aan dat een kwart van de mbo-studenten schulden of betalingsachterstanden heeft. Daarom is financiële educatie nodig, ook in het onderwijs, want niet iedereen krijgt thuis financiële vaardigheden mee.”

Weurding: “Jongeren hebben de rest van hun leven profijt van financiële vaardigheden. Neem mijn vakgebied. Als je een verre vakantie wilt maken, zorgen verzekeringen dat je dat met een goed gevoel kunt doen. Ook helpen verzekeringen je bij het starten van een eigen onderneming, want zo kun je aanvaardbare risico’s nemen.”

Jaarsma: “Het is erg belangrijk dat jongeren vroegtijdig bewust worden van de voor- en nadelen van geld. Ik begrijp goed dat jongeren meer bezig zijn met het hier en nu, in plaats van met hun pensioen. Alleen, pensioenopbouw is een kwestie van vroeg beginnen en een lange adem.”

Waarom heeft de Week van het geld dit jaar het thema ‘Hoe maak jij je gelddromen waar’?

Weurding: “Het thema is heel positief. Jongeren hebben heel veel dromen; om die waar te kunnen maken, is het belangrijk om goed om te gaan met geld. Zo zetten we jongeren in hun kracht.”

Smits: “Geld is een belangrijk onderdeel van onze maatschappij. Met dit thema willen we jongeren laten nadenken over hoe elke geldkeuze kan bijdragen aan het vervullen van hun dromen, of juist niet.”

Welke financiële vaardigheden heb je nodig om te kunnen dromen met geld?

Smits: “Allereerst de financiële basisvaardigheden: de kennis en kunde die je nodig hebt om goed met je geld om te gaan. Denk aan bankzaken en het maken van een spaarplan voor je gelddroom. Ten tweede, grip behouden op je geld. Hoe zorg je dat je niet te vaak toegeeft aan verleidingen en rekening houdt met tegenvallers? En ten derde: het financieren van je dromen. Een baantje ligt voor de hand, zodat je kunt sparen voor de toekomst of zelfs kunt beleggen. Maar sommige jongeren overwegen ook een eigen onderneming.”

Weurding: “Bij verzekeren is het belangrijk altijd een bewuste afweging te maken; je hoeft niet alles te verzekeren. Vanaf je 18e is een ziektekosten- verzekering hebben en een aansprakelijkheids- verzekering voor je auto of scooter verplicht. Maar denk ook aan je inboedelverzekering: neem je die als je alleen een studentenkamer hebt? Een ander voorbeeld: de fatbike. Realiseren jongeren zich dat je niet verzekerd bent als je hem opvoert?”

Jaarsma: “Op social media zie je filmpjes van mensen die beweren snel rijk te zijn geworden en vroeg te kunnen stoppen met werken. Klinkt verleidelijk, maar dat is slechts voor een hele kleine groep weggelegd. Daarom moet je goed nadenken over je pensioen. Ga er niet vanuit dat alles geregeld is. Sommige werkgevers doen niet aan pensioenopbouw of ze geven je een bedrag om het zelf te regelen. Heb je een eigen onderneming? Dan ben je ook zelf verantwoordelijk.”

Wat kun je op school doen tijdens de Week van het geld?

Smits: “Wij begrijpen dat het schooljaar al ontzettend vol is. Toch is vanuit het onderwijs veel vraag naar financiële educatie. Daarom willen we het voor docenten zo bereikbaar mogelijk maken. Zo geef je gemakkelijk je eigen geldles met de inhoud van onze themapakketten. Of je vraagt een kant-en-klare gastles aan, gegeven door een financieel expert. Je kunt het zo intensief en omvangrijk maken als je zelf wilt.”

Jaarsma: “Wij geven het hele jaar door de mbo-gastles ‘Nu voor later’. Daarmee zorgen we voor meer kennis en bewustzijn over het belang van een waardevol pensioen. Mbo’ers komen vaak al op jonge leeftijd op de arbeidsmarkt, het is dan belangrijk dat ze bij hun werkgever vragen hoe daar het aanvullend pensioen geregeld is. Daarnaast is het goed enige basiskennis te ontwikkelen over pensioen, zodat jongeren begrijpen hoeveel geld ze later nodig zullen hebben. Onze gastles helpt daarbij.”

Weurding: “De gastlessen zijn een geweldige manier om studenten te helpen. Het mooiste is om met de jongeren in gesprek te gaan en vragen te beantwoorden. We proberen onze eigen gastles zo concreet mogelijk te maken, met situaties die ze herkennen uit hun leven. Daarmee komt het gesprek los en raken ze echt geïnteresseerd.”

Smits: “Dit gesprek is erg waardevol. Jongeren leren met vallen en opstaan hoe de wereld van geld werkt. Dat heb ik zelf ook ervaren. Als docent kun je het verschil maken door dit gesprek te initiëren.”